Ο ΑΕΡΑΣ, Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ, ΤΑ ΠΑΚΕΤΑ, ΚΛΠ ΚΛΠ

Δεν γράφω για τον αέρα που εισπνέουμε και περιέχει οξυγόνο, υδρογόνο, άζωτο και σωματίδια, ούτε για τον αέρα που εκπνέουμε και περιέχει διοξείδιο του άνθρακα, ούτε για τον αέρα που φυσάει σε θάλασσες και στεριές και είναι βοριάς, νοτιάς, λεβάντες, σιρόκος, όστρια, γαρμπής, γρέγος, κλπ, ούτε για τον αέρα που παίρνουν τα μυαλά άμα λάχει, ούτε για τον αέρα στα μπατζάκια μας, ούτε για το "άερα και κάερα" πού 'λεγ' η γιαγιά μου, ούτε το δροσερό αέρα που αποδίδουν τα κλιματιστικά στο εσωτερικό των κτιρίων υπερθερμαίνοντας τον αέρα του εξωτερικού περιβάλλοντος, ούτε για τον αέρα που πληρώνει κάποιος για να νοικιάσει ένα μαγαζί σε καλή μεριά, ούτε για τον αέρα που αφήνει μια οικοδομή από πάνω της για να χτιστούν επιπλέον όροφοι, ούτε για τον αέρα... ΣΤΟΠ. Αρκετά με τα ούτε και ούτε. Οικοδομή έγραψα; Κοντά πέφτω. Θα γράψω για τον αέρα που δεν είναι και πολύ γνωστός, μια και λίγοι τον γνωρίζουν.

Είναι ο αέρας που διακινείται από τους εργολήπτες Δημοσίων Εργων. Τον πληρώνουν οι Μεγάλοι εργολάβοι στους μικρούς, ώστε να αποχωρήσουν απο τη διεκδίκηση μιας δημοπρασίας ή στους στημένους μικρούς εργολάβους που τους βάζουν σκόπιμα να διεκδικούν μια δημοπρασία ώστε να την "κερδίσει" ο Μεγάλος.

Παράδειγμα παραστατικό, γιατί η περιγραφή είναι δύσκολη:

Μια δημοπρασία ενός Δημόσιου Εργου, για να θεωρείται επιτυχημένη, πρέπει να συγκεντρώνει αρκετές συμμετοχές. Πάνε λοιπόν οι ενδιαφερόμενοι Εργολήπτες και παρουσιάζονται με μια τσάντα ο καθένας, η οποία περιέχει την προσφορά του που είναι μυστική. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στα εξής βήματα:

ΒΗΜΑ 1. Ας υποθέσουμε πως σε μια Δημοπρασία έμφανίζονται 12 εργολάβοι οι οποίοι διεκδικούν την ανάληψη του δημοπρατούμενου Δημόσιου Εργου.

ΒΗΜΑ 2. Οι 5 από αυτούς ενδιαφέρονται πραγματικά για τη δουλειά και έχουν στις τσάντες τους τις προσφορές τους και είναι έτοιμοι να κονταροχτυπηθούν μεταξύ τους για να την κερδίσουν.

ΒΗΜΑ 3. Οι υπόλοιποι 7 είναι μικροεργολάβοι-μαϊμού, οι οποίοι (συχνότατα) ζουν από το πούλημα του αέρα. Αυτοί έχουν τις τσάντες τους γεμάτες άσχετα χαρτιά -μέχρι και εφημερίδες.

ΒΗΜΑ 4. Οι μικροί είναι γνωστοί στους μεγάλους, συμβαίνει δε να είναι πολλές φορές "σοβαροί" μικροί, των οποίων τις προσφορές έχει συντάξει κάποιος (ή κάποιοι) μεγάλος/οι, έτσι δεν εμφανίζονται "ξυπόλητοι στ' αγκάθια". Δηλαδή, ένας (ή περισσότεροι) Μεγάλος Εργολάβος παίρνει μαζί με τη δική του προσφορά και άλλες 4-5 ακόμα -λιγότερο ικανοποιητικές-, τις οποίες μοιράζει σε τυχόν μικρούς εργολάβους αεριτζήδες που θα συναντήσει στην αίθουσα Δημοπρασιών ή θα έχει προσυνεννοηθεί μαζί τους ή, ή, ή, κλπ κλπ (διάφορες περιπτώσεις)

ΒΗΜΑ 5. Οι 5 σοβαροί διεκδικητές του Εργου, ή συμφωνούν μεταξύ τους ποιος θα πάρει αυτή τη δουλειά, ή -αν δεν συμφωνήσουν- προβαίνουν σε κλήρωση για το ποιος τελικά θα παραμείνει να διεκδικήσει τη δουλειά. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος της κλήρωσης είναι με τα τσιγάρα, ώστε να μη γίνει αντιληπτή τυχόν παράνομη κίνηση (χαρτάκια, ξυλάκια, κλπ) από την Υπηρεσία όπου διεξάγεται η Δημοπρασία. Δεν είναι τόσο φοβερό να παίρνει κάποιος ένα τσιγάρο από την τσέπη ενός άλλου που θέλει να το προσφέρει αλλά είναι φορτωμένος -δεν έχει ελεύθερο χέρι δλδ.

ΒΗΜΑ 6. Η κλήρωση με τα τσιγάρα γίνεται ως εξής: Σημαδεύεται ένας σταυρός (συνήθως αυτό το σύμβολο χρησιμοποιείται) πάνω στο φίλτρο του τσιγάρου που κερδίζει και αυτό μαζί με άλλα 4 ασημάδευτα μπαίνει στην τσέπη ενός εργολάβου εκ των 5 διεκδικητών. Οποιος τραβήξει το τσιγάρο με το σημαδεμένο φίλτρο, κερδίζει τη Δημοπρασία. Απλό. Κι όποιος λέει ότι η Υπηρεσία επιλέγει τον Εργολήπτη μειοδότη, είναι μακριά νυχτωμένος.

ΒΗΜΑ 7. Οσοι χάσουν στην κλήρωση αποσύρονται ευγενώς, ώστε να έχουν ελπίδες να κερδίσουν μια επόμενη φορά αξιοπρεπώς. :-Ρ

ΒΗΜΑ 8. Εκείνος εκ των Μεγάλων και σοβαρών διεκδικητών που μένει, εμφανίζεται με τους μικρούς, των οποίων οι προσφορές είναι λειψές ή ασύμφορες, ή απλώς αποσύρονται εντέχνως.

ΒΗΜΑ 9. Ο Μεγάλος υποχρεούται, βάσει άγραφου "νόμου" να πληρώσει στους μικρούς τον "αέρα" τους, ώστε να τους έχει πρόχειρους ο ίδιος (ή άλλοι Μεγάλοι) να τους ξαναχρησιμοποιήσει. Οι μικροί αρκούνται σε αυτόν το αέρα και με αυτόν, που δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος, συντηρούν γραφεία με υπαλλήλους, κλπ, κάνουν και καμιά υπεργολαβία σε κάνα Μεγάλο που και που και πορεύονται.

ΒΗΜΑ 10. Οι υπόλοιποι Μεγάλοι που χάνουν στην κλήρωση και αποσύρονται, ουδεμία υποχρέωση έχουν προς τους μικρούς, τους οποίους αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου ο κερδίσας. Στην περίπτωση που οι Μεγάλοι συμφωνήσουν για το ποιος θα πάρει τη δουλειά και δεν γίνει κλήρωση, μοιράζονται εξίσου το κόστος του αέρα των μικρών.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ -1: Από τη στιγμή που εφαρμόστηκε το μοντέλο "πακέτο Μελέτη + Εργολαβία" ο τομέας των Δημόσιων Εργων πάσχει βαρειά. Το μοντέλο αυτό εφαρμόστηκε στην περίοδο των Κέντρων Υγείας ως πλέον σύντομη διαδικασία, μια και η εφαρμογή του παλιού συστήματος Μελέτη ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ απο την Εργολαβία παρουσίαζε καθυστερήσεις εφόσον ο νόμος προέβλεπε το δικαίωμα ενστάσεων από τυχόν αποκλειόμενους μελετητές και η διαδικασία διερεύνησης των ενστάσεων, πράγματι, απομάκρυνε το χρόνο έναρξης του έργου και τα Κέντρα Υγείας έπρεπε να ανεγερθούν σύντομα.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ -2: Ο Νόμος για τις αναθέσεις Δημοσίων Εργων εξακολουθεί να υπάρχει. Σε αυτό το Νόμο αναφέρεται ρητώς ότι ο Μελετητής ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ με τον Εργολήπτη, ούτε να συστεγάζεται, ούτε συγγενική, ούτε την παραμικρή υπόνοια συνεργασίας, διαφορετικά η Δημοπρασία ακυρώνεται. Τα "πακέτα μελέτη+εργολαβία" αντιθέτως, περιλαμβάνουν μελετητή και εργολήπτη ΔΥΟ ΣΕ ΕΝΑ που λένε, αλλά εξακολουθούν να είναι νόμιμα, παρόλο που ο λόγος (δηλαδή η σύντομη ανέγερση των Κέντρων Υγείας) για τον οποίο επινοήθηκαν έχει εκπνεύσει. Επιπλέον, επεκτάθηκαν έκτοτε και σε όλα τα Δημόσια Εργα.

ΠΡΟΤΑΣΗ: Να καταργηθούν τα "πακέτα" γιατί εμποδίζουν, εκτός των άλλων παρενεργειών που παρατηρούνται στο χώρο των Δημοσίων Εργων, στο να γίνονται πρωτότυπες και ενδιαφέρουσες αρχιτεκτονικές μελέτες. Να αναβιώσει ο θεσμός των Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών που κοιμάται μακαρίως. Να εφαρμόζεται στο εξής ο Νόμος Ανάθεσης Δημοσίων Εργων με διαχωρισμένες τις επιλογές μηχανικού/ών Μελετητή/ών και μηχανικού/ών Εργολήπτη/ών.


..και μετά λέμε γιατί γεμίσαμε ένα σωρό εξαμβλώματα και κομίζουμε εκ του εξωτερικού γλαύκαν εις Αθήνας..