Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 21, 2006

Ο ΑΕΡΑΣ, Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ, ΤΑ ΠΑΚΕΤΑ, ΚΛΠ ΚΛΠ





Δεν γράφω για τον αέρα που εισπνέουμε και περιέχει οξυγόνο, υδρογόνο, άζωτο και σωματίδια, ούτε για τον αέρα που εκπνέουμε και περιέχει διοξείδιο του άνθρακα, ούτε για τον αέρα που φυσάει σε θάλασσες και στεριές και είναι βοριάς, νοτιάς, λεβάντες, σιρόκος, όστρια, γαρμπής, γρέγος, κλπ, ούτε για τον αέρα που παίρνουν τα μυαλά άμα λάχει, ούτε για τον αέρα στα μπατζάκια μας, ούτε για το "άερα και κάερα" πού 'λεγ' η γιαγιά μου, ούτε το δροσερό αέρα που αποδίδουν τα κλιματιστικά στο εσωτερικό των κτιρίων υπερθερμαίνοντας τον αέρα του εξωτερικού περιβάλλοντος, ούτε για τον αέρα που πληρώνει κάποιος για να νοικιάσει ένα μαγαζί σε καλή μεριά, ούτε για τον αέρα που αφήνει μια οικοδομή από πάνω της για να χτιστούν επιπλέον όροφοι, ούτε για τον αέρα... ΣΤΟΠ. Αρκετά με τα ούτε και ούτε. Οικοδομή έγραψα; Κοντά πέφτω. Θα γράψω για τον αέρα που δεν είναι και πολύ γνωστός, μια και λίγοι τον γνωρίζουν.

Είναι ο αέρας που διακινείται από τους εργολήπτες Δημοσίων Εργων. Τον πληρώνουν οι Μεγάλοι εργολάβοι στους μικρούς, ώστε να αποχωρήσουν απο τη διεκδίκηση μιας δημοπρασίας ή στους στημένους μικρούς εργολάβους που τους βάζουν σκόπιμα να διεκδικούν μια δημοπρασία ώστε να την "κερδίσει" ο Μεγάλος.

Παράδειγμα παραστατικό, γιατί η περιγραφή είναι δύσκολη:

Μια δημοπρασία ενός Δημόσιου Εργου, για να θεωρείται επιτυχημένη, πρέπει να συγκεντρώνει αρκετές συμμετοχές. Πάνε λοιπόν οι ενδιαφερόμενοι Εργολήπτες και παρουσιάζονται με μια τσάντα ο καθένας, η οποία περιέχει την προσφορά του που είναι μυστική. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στα εξής βήματα:

ΒΗΜΑ 1. Ας υποθέσουμε πως σε μια Δημοπρασία έμφανίζονται 12 εργολάβοι οι οποίοι διεκδικούν την ανάληψη του δημοπρατούμενου Δημόσιου Εργου.

ΒΗΜΑ 2. Οι 5 από αυτούς ενδιαφέρονται πραγματικά για τη δουλειά και έχουν στις τσάντες τους τις προσφορές τους και είναι έτοιμοι να κονταροχτυπηθούν μεταξύ τους για να την κερδίσουν.

ΒΗΜΑ 3. Οι υπόλοιποι 7 είναι μικροεργολάβοι-μαϊμού, οι οποίοι (συχνότατα) ζουν από το πούλημα του αέρα. Αυτοί έχουν τις τσάντες τους γεμάτες άσχετα χαρτιά -μέχρι και εφημερίδες.

ΒΗΜΑ 4. Οι μικροί είναι γνωστοί στους μεγάλους, συμβαίνει δε να είναι πολλές φορές "σοβαροί" μικροί, των οποίων τις προσφορές έχει συντάξει κάποιος (ή κάποιοι) μεγάλος/οι, έτσι δεν εμφανίζονται "ξυπόλητοι στ' αγκάθια". Δηλαδή, ένας (ή περισσότεροι) Μεγάλος Εργολάβος παίρνει μαζί με τη δική του προσφορά και άλλες 4-5 ακόμα -λιγότερο ικανοποιητικές-, τις οποίες μοιράζει σε τυχόν μικρούς εργολάβους αεριτζήδες που θα συναντήσει στην αίθουσα Δημοπρασιών ή θα έχει προσυνεννοηθεί μαζί τους ή, ή, ή, κλπ κλπ (διάφορες περιπτώσεις)

ΒΗΜΑ 5. Οι 5 σοβαροί διεκδικητές του Εργου, ή συμφωνούν μεταξύ τους ποιος θα πάρει αυτή τη δουλειά, ή -αν δεν συμφωνήσουν- προβαίνουν σε κλήρωση για το ποιος τελικά θα παραμείνει να διεκδικήσει τη δουλειά. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος της κλήρωσης είναι με τα τσιγάρα, ώστε να μη γίνει αντιληπτή τυχόν παράνομη κίνηση (χαρτάκια, ξυλάκια, κλπ) από την Υπηρεσία όπου διεξάγεται η Δημοπρασία. Δεν είναι τόσο φοβερό να παίρνει κάποιος ένα τσιγάρο από την τσέπη ενός άλλου που θέλει να το προσφέρει αλλά είναι φορτωμένος -δεν έχει ελεύθερο χέρι δλδ.

ΒΗΜΑ 6. Η κλήρωση με τα τσιγάρα γίνεται ως εξής: Σημαδεύεται ένας σταυρός (συνήθως αυτό το σύμβολο χρησιμοποιείται) πάνω στο φίλτρο του τσιγάρου που κερδίζει και αυτό μαζί με άλλα 4 ασημάδευτα μπαίνει στην τσέπη ενός εργολάβου εκ των 5 διεκδικητών. Οποιος τραβήξει το τσιγάρο με το σημαδεμένο φίλτρο, κερδίζει τη Δημοπρασία. Απλό. Κι όποιος λέει ότι η Υπηρεσία επιλέγει τον Εργολήπτη μειοδότη, είναι μακριά νυχτωμένος.

ΒΗΜΑ 7. Οσοι χάσουν στην κλήρωση αποσύρονται ευγενώς, ώστε να έχουν ελπίδες να κερδίσουν μια επόμενη φορά αξιοπρεπώς. :-Ρ

ΒΗΜΑ 8. Εκείνος εκ των Μεγάλων και σοβαρών διεκδικητών που μένει, εμφανίζεται με τους μικρούς, των οποίων οι προσφορές είναι λειψές ή ασύμφορες, ή απλώς αποσύρονται εντέχνως.

ΒΗΜΑ 9. Ο Μεγάλος υποχρεούται, βάσει άγραφου "νόμου" να πληρώσει στους μικρούς τον "αέρα" τους, ώστε να τους έχει πρόχειρους ο ίδιος (ή άλλοι Μεγάλοι) να τους ξαναχρησιμοποιήσει. Οι μικροί αρκούνται σε αυτόν το αέρα και με αυτόν, που δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος, συντηρούν γραφεία με υπαλλήλους, κλπ, κάνουν και καμιά υπεργολαβία σε κάνα Μεγάλο που και που και πορεύονται.

ΒΗΜΑ 10. Οι υπόλοιποι Μεγάλοι που χάνουν στην κλήρωση και αποσύρονται, ουδεμία υποχρέωση έχουν προς τους μικρούς, τους οποίους αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου ο κερδίσας. Στην περίπτωση που οι Μεγάλοι συμφωνήσουν για το ποιος θα πάρει τη δουλειά και δεν γίνει κλήρωση, μοιράζονται εξίσου το κόστος του αέρα των μικρών.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ -1: Από τη στιγμή που εφαρμόστηκε το μοντέλο "πακέτο Μελέτη + Εργολαβία" ο τομέας των Δημόσιων Εργων πάσχει βαρειά. Το μοντέλο αυτό εφαρμόστηκε στην περίοδο των Κέντρων Υγείας ως πλέον σύντομη διαδικασία, μια και η εφαρμογή του παλιού συστήματος Μελέτη ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ απο την Εργολαβία παρουσίαζε καθυστερήσεις εφόσον ο νόμος προέβλεπε το δικαίωμα ενστάσεων από τυχόν αποκλειόμενους μελετητές και η διαδικασία διερεύνησης των ενστάσεων, πράγματι, απομάκρυνε το χρόνο έναρξης του έργου και τα Κέντρα Υγείας έπρεπε να ανεγερθούν σύντομα.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ -2: Ο Νόμος για τις αναθέσεις Δημοσίων Εργων εξακολουθεί να υπάρχει. Σε αυτό το Νόμο αναφέρεται ρητώς ότι ο Μελετητής ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ με τον Εργολήπτη, ούτε να συστεγάζεται, ούτε συγγενική, ούτε την παραμικρή υπόνοια συνεργασίας, διαφορετικά η Δημοπρασία ακυρώνεται. Τα "πακέτα μελέτη+εργολαβία" αντιθέτως, περιλαμβάνουν μελετητή και εργολήπτη ΔΥΟ ΣΕ ΕΝΑ που λένε, αλλά εξακολουθούν να είναι νόμιμα, παρόλο που ο λόγος (δηλαδή η σύντομη ανέγερση των Κέντρων Υγείας) για τον οποίο επινοήθηκαν έχει εκπνεύσει. Επιπλέον, επεκτάθηκαν έκτοτε και σε όλα τα Δημόσια Εργα.

ΠΡΟΤΑΣΗ: Να καταργηθούν τα "πακέτα" γιατί εμποδίζουν, εκτός των άλλων παρενεργειών που παρατηρούνται στο χώρο των Δημοσίων Εργων, στο να γίνονται πρωτότυπες και ενδιαφέρουσες αρχιτεκτονικές μελέτες. Να αναβιώσει ο θεσμός των Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών που κοιμάται μακαρίως. Να εφαρμόζεται στο εξής ο Νόμος Ανάθεσης Δημοσίων Εργων με διαχωρισμένες τις επιλογές μηχανικού/ών Μελετητή/ών και μηχανικού/ών Εργολήπτη/ών.


..και μετά λέμε γιατί γεμίσαμε ένα σωρό εξαμβλώματα και κομίζουμε εκ του εξωτερικού γλαύκαν εις Αθήνας..


5 σχόλια:

Rodia είπε...

Το post αφιερώνεται στη Μ. Δ., μια γυναίκα που έφυγε απο τη ζωή ξαφνικά στα 35 της, χωρίς να προλάβει να πάρει το δίπλωμά της από το Ε.Μ.Π., θύμα στο βωμό των δημοπρασιών ελπίζοντας σε ένα λαμπρό(???) μέλλον.

An-Lu είπε...

:-(((((( για την αφιέρωση...



Έτσι εξηγείται γιατί τα κτίρια μοιάζουν με αέρα κοπανιστό......



αχ βρε μανούλα......

Unknown είπε...

Άειντε άειντε...
Πήραν τα μυαλά μας αέρα :p

evee είπε...

rodia έχεις δίκιο και στα περί αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και στα περί των ηλίθιων μελετοκατασκευών και σε όλα

να σημειώσω δυο/τρεις μικροπαραλήψεις που ίσως δεν γνωρίζεις

ένας ακόμη λόγος που συμβαίνει η φάση αυτή με τους εργολάβους είναι για να μην αναγκαστούν και δώσουν πολύ μεγάλη έκπτωση στο έργο(και κονταροχτυπηθουν μέχρι τελικής πτώσεως δηλαδή). Αν συμβεί αυτό, θα βγάλουν πολύ μικρότερο κέρδος(και έχουν δώσει πολλά λεφτά ήδη στο να γίνει η προσφορά αυτή) ούτε να λαδώσουν θα μπορούν -για πράγματα κατά τα άλλα εντελώς νόμιμα- όπως το να πάρουν εγκαίρως την αμοιβή τους και όχι να τους την καθυστερούν δήμαρχοι και παρατρεχάμενοι unless τους τα στάξουν. ή ας πούμε, σκάβουν και πέφτουν πάνω σε αγωγό της ΕΥΔΑΠ που δνε υπάρχει στα σχέδια που έχουν λάβει. Πρέπει να το φτιάξουν φυσικά. Πρέπει όμως και να αναθεωρηθεί η αοιβή αφο προέξυψε χοντρό απρόοπτο. Αν δεν λαδώσεις θα το καθυστερούνε μέχρι να τους τα σκάσεις. Βλέπεις ότι κάνει κύκλο. Η παρανομία τρέφει την παρανομία.

Για τα δε δημόσια έργα, γνωρίζω από συναδέλφους ότι η κυβέρνηση της ΝΔ δεν έχει προβεί σε σχεδόν καμμία πληρωμή εδώ και ένα χρόνο με αποτέλεσμα να έχουν χρεωθεί πολλές εταιρείες και να απειλούνται με κλέισιμο. Το υπουργείο οικονομικών λένε έχει κλείσει την κάνουλα.

Επίσης συνήθως δεν είναι τα πράγματα τόσο απλά όπως "οι μεγάλοι" που πάντα πληρωνουν και κερδίζουν και οι μικροί που πάντα χάνουν. Συχνά απλώς όλοι πάιζουν όλους τους ρόλους για να γυρίζει η ρόδα. Να παίρνει πότε ο ένας ένα έργο και πότε ο άλλος. Για να μην πω για τις φορολογίες που μπορεί να φανεί πως το παίρνει ο ένας και λόγω του ότι φορολογικά δεν τον συμφέρει το χτίζει στην ουσία ο άλλος. Και το ανάποδο. Σκατοκατάσταση ναι. Αλλά νομίζω φταίνε όλοι. Και οι εργολάβοι (μικροί και μεγάλοι) και οι πολιτικοί και όλοι μας για τη διαφθορά στο δημόσιο τομέα.

σόρρυ αν κάνω κατάχρηση τη φιλοξενίας σου

Rodia είπε...

Πάντα καλοδεχούμενη Εvee!
Οι μικροί κερδίζουν και συντηρούν τα γραφεία τους από αυτή τη "δουλειά" γράφω.. όπως γράφω και ότι συχνά δίνεται το έργο υπεργολαβία σε κάποιον μικρό..
Το κόστος της προσφοράς είναι αμελητέο μπροστά στο αναμενόμενο κέρδος. Οι μελετητές πληρώνονται ψίχουλα -όπως μάλλον γνωρίζεις.
Οσο για τα απρόβλεπτα έχουν γνώση οι φύλακες: Βγαίνει μια δαπάνη υπέρογκη καθώς και "νέες τιμές" που υπερκαλύπτουν το κόστος και ανεβάζουνε το κέρδος. Δε μπορώ να τους λυπηθώ και σόρρυ..
Αυτό που γράφεις για τις καθυστερήσεις των πληρωμών είναι σημαντικό. Εξηγεί γιατί έχουνε μείνει απλήρωτοι ένα σωρό συνάδελφοι καθώς και συνεργεία υπςεργολάβων το τελευταίο εξάμηνο και βάλε. Αλλά, από την άλλη, περιμένει κανείς ότι ένας εργολάβος συνειδητοποιημένος έχει μια καλή καβάντζα, εκτός κι αν έχει όλα του τα λεφτά στο χρηματιστήριο!

Οι μεγάλες εκπτώσεις είναι ιδιαίτερα "πονηρές" μια και προοιωνίζουν τις ιδιαίτερες σχεσεις που θα αναπτυχθούν με την κατά το νόμο επίβλεψη εκ μέρους του εργοδότη. Εκεί παίζεται κυρίως ένα άλλο παιχνίδι, αυτό με τις μίζες.

Εχεις δίκιο για το φαύλο κύκλο, του οποίου η πορεία δε νομίζω να ανακοπεί από νόμους περί πάταξης της διαφθοράς ούτε πρόκειται να φτάσει "το μαχαίρι στο κόκκαλο" αν δεν ξεχωρίσουν οι εργολήπτες από τους μελετητές. Νομίζω.

:-) Τη μέθοδο με τα τσιγάρα την ήξερες;