Ο εορτασμός των Χριστουγέννων μας ήρθε από την Εσπερία

Παλιά, γιορτάζαμε την πρωτοχρονιά. Θυμάμαι τα καροτσάκια που έστηναν οι μικροπωλητές στην οδό Αιόλου και τρέχαμε να ψωνίσουμε "μποναμάδες", κάτι μικρούτσικα πάνινα κατασκευάσματα, ίσα να κάνουμε ένα δωράκι ενδεικτικό της αγάπης μας για το πρόσωπο στο οποίο θα τα προσφέραμε. Δωράκια ψωνίζαμε και από το περίπτερο της γειτονιάς, μια δαχτυλήθρα για τη μάνα, ένα πακέτο ξυραφάκια για τον πατέρα, μερικές καραμέλες για τ' αδέρφια. Τα δωράκια περιτυλίγαμε σε τεράστια πακέτα, το ενα κουτί μέσα στ' άλλο, να ψάχνει, να ψάχνει ο λαβών το δώρο και να μη βρίσκει τίποτα και ν' αναρωτιέται αν πράγματι υπάρχει κάτι τι μέσα στο χαμό των κουτιών και των χαρτιών περιτυλίγματος, κι εμείς οι δωρητές να προσέχουμε μη φτάσει στο τελευταίο πακετάκι -όγκου μισής παλάμης παιδικής- και το πετάξει.

Ο Αη Βασίλης ερχόταν τη νύχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, δυστυχώς όταν μας είχε πάρει ο ύπνος -πάντα- κι έτσι δεν μπόρεσα ποτέ να τον συναντήσω αυτοπροσώπως. Το πρωΐ βρίσκαμε τα δώρα του στα πρόσποδα του κρεββατιού, εκτός αν τα είχαμε κλοτσήσει κατά λάθος στον ύπνο και είχαν πέσει κάτω στο πάτωμα. Ούτε κάλτσες να κρέμονται στο τζάκι, ούτε τζάκι φυσικά, υπήρχαν.

Το Πρωτοχρονιάτικο γεύμα ήταν γουρουνόπουλο ψητό, ενώ το γεύμα των Χριστουγέννων ήταν ντολμάδες με μπόλικο νόστιμο αυγοκομμένο ζουμάκι. Οι ντολμάδες ή σαρμάδες, με κιμά τυλιγμένο σε λαχανόφυλλα, ήταν το συμβολικό χριστουγεννιάτικο φαγητό, επειδή μοιάζουν με βρέφη τυλιγμένα στις φασκιές. Ανθρωποφαγίας μνήμη ή εκπεφρασμένη επιθυμία να βάλουμε λίγο Χριστούλη μέσα μας -λίγη από την αγάπη Του δηλαδή.

Στη δεκαετία του '50, απαγόρεψαν τα καροτσάκια των μικροπωλητών στην οδό Αιόλου, στο πλαίσιο του "εκδυτικισμού" της χώρας, να μη θυμίζουμε παζάρι της ανατολής. Στη δεκαετία του '60 ξεκίνησαν οι υπερβολικές εορταστικές φωταψίες στους δρόμους της πρωτεύουσας και χάσκαμε κοιτάζοντας τα λαμπιόνια ψηλά, στερεωμένα στις κολόνες της ΔΕΗ. Τα Χριστούγεννα και ο κραυγαλέα πομπώδης εορτασμός τους έσκασαν μύτη στη δεκαετία του '70 και από τότε τα γιορτάζουμε με αλαλαγμούς και τυμπανοκρουσίες, όπως κάνουμε για κάθε καινούργιο που μαθαίνουμε -ανθρώπινο το σφάλλειν- μέχρι να καταλάβουμε ότι είναι λάθος η υπερβολή και πάθος η υστερία.

Διατηρώ την οικογενειακή παράδοση του εορτασμού της Πρωτοχρονιάς ως κύριας γιορτής. Τα Χριστούγεννα τα νοιώθω ως ένα γεγονός, ως τα γενέθλια Κάποιου Ανθρώπου του οποίου η θυσία έγινε θύμα εκμετάλλευσης από τις διάφορες εξουσίες -θρησκευτικές και πολιτικές- και πήγε τελικά στα χαμένα. Με το να αφήνομαι να με συνεπαίρνει το ρεύμα ενός εορτασμού ο οποίος άλλο λόγο ύπαρξης δεν έχει εκτός από την καζάντια των αισχροκερδών, το θεωρώ Υβρη προς το πρόσωπο και τη μνήμη Του. Ο Χριστός υπήρξε νομίζω, σύμφωνα με τις μαρτυρίες -έστω και καθυστερημένες- εκείνων που παρέλαβαν τη διδασκαλία Του. Ποιο το νόημα όμως να γιορτάζουμε την έλευση της Αγάπης όταν στην πράξη την ακυρώνουμε κάθε μέρα;

Αν κρατάμε το μήνυμα αυτό μέσα στην καρδιά μας ζεστό και έτοιμο προς παροχή καθημερινά, τι νόημα έχει να το διατυμπανίζουμε μια φορά το χρόνο; Αν πάλι αυτό δεν υπάρχει μέσα μας, πιστεύει κανείς στ' αλήθεια ότι ξοδεύοντας βλακωδώς θα το αποκτήσει; Σ' αγαπώ πιο πολύ όταν δεν μου χαρίζεις τίποτα αγοραστό, φτιάξε μου κάτι και χάρισέ το μου, αφιέρωσε λίγο από τον πολύτιμο χρόνο σου για μένα, ή ψάξε να βρεις κάτι χρήσιμο για μένα και χάρισέ το μου οποιαδήποτε μέρα του χρόνου ή χάρισέ μου κάτι τι μικρό και συμβολικό σε αυτή την επέτειο. Το να γίνεσαι όργανο των κερδοσκόπων και να ενισχύεις τη φτώχεια και την υποβάθμιση των χωρών με τα φτωχά εργατικά χέρια αποδεικνύει μάλλον το αντίθετο: πως δεν με αγαπάς και πως μου χαρίζεις ΓΙΑ ΝΑ ικανοποιήσεις τη ματαιοδοξία σου...