Το "έτσι είναι" της Λωξάντρας και ο λαϊκός άνθρωπος σήμερα

Οταν η Μαρία Ιορδανίδου ζωγράφιζε με λέξεις τη γιαγιά της τη Λωξάντρα, έβαζε συχνά στα χείλη της την έκφραση "γιατί έτσι είναι" ως απάντηση σε κοσμογονικές απορίες που εξέφραζε η μικρή της εγγονούλα, καθώς και όσοι άλλοι της ζητούσαν να καταθέσει τη σοφία της και τη συμβουλή της.

Για την ηρωΐδα των βιβλίων της Ιορδανίδου, τη Λωξάντρα δηλαδή, το "έτσι είναι" ήταν το απαύγασμα της σοφίας του απλού ανθρώπου ο οποίος διαπιστώνει την αδυναμία του να αλλάξει πράγματα και καταστάσεις, που μπορεί να είναι δυσαρεστημένος με πολλά αλλά τα παραβλέπει, ενώ τα γνωρίζει, ή δεν γνωρίζει τις απαντήσεις αν και το αποτέλεσμα των προβλημάτων είναι ορατό και το δοκιμάζει στο πετσί του. Η Λωξάντρα είναι ο άνθρωπος που πατά γερά στη γη και θέλει ευτυχισμένους ανθρώπους γύρω του και ο χαρακτήρας της πολύ πετυχημένα εγκιβωτίστηκε σε ένα γυναικείο κορμί. Η Λωξάντρα δε θα μπορούσε να ήταν άντρας, ούτε εκείνη την εποχή αλλά ούτε και τη σημερινή.

Το σοφό όμως "έτσι είναι" έφτασε στις μέρες μας διαστρεβλωμένο, να ερμηνεύει και να θεμελιώνει ένα λαϊκισμό χωρίς όρια. Φτάνουμε να αποδεχόμαστε, η κοινωνία μας δηλαδή στην πλειονότητα των μελών της, ότι "έτσι είναι" η φτώχεια, "έτσι είναι" οι ασθένειες, "έτσι είναι" οι πόλεμοι, "έτσι είναι" οι μυθομανείς αστρολόγοι, "έτσι είναι" οι εθνικοπατέρες, "έτσι είναι" οι μπουρδολόγοι, "έτσι είναι" η αντίληψη της εικόνας για την «τυπική ομορφιά» που «πρέπει να διατηρείται με κάθε τρόπο και ευτυχώς υπάρχουν πολλοί τρόποι σήμερα, μπότοξ, αμπούλες, λίφτινγκ, κλπ» όπως ανέφερε γνωστή κυρία του κόσμου της μόδας προσφάτως, κλπ κλπ.

Επιπλέον, η αποδοχή των κακώς κειμένων υιοθετεί το "έτσι είναι" απολύτως, όσον αφορά τους πολέμους, τη φτώχεια, τις ασθένειες, την καταστροφή του πλανήτη, απεμπολώντας την -υπαρκτή, πραγματική- δυνατότητα του ανθρώπου να επέμβει και να διορθώσει αρκετά από αυτά τα κακώς κείμενα.

Οταν η Λωξάντρα έλεγε "έτσι είναι" π.χ. για το θάνατο, δεχόταν το μεγαλείο και το αναπόφευκτο του θανάτου και, ταυτόχρονα, αντιμετώπιζε την κακομοιριά και τη δυστυχία των διπλανών της βοηθώντας τους και όχι με ένα ξερό "έτσι είναι", σημάδι ότι είχε απόλυτο -έστω και εν αγνοία της- έλεγχο του φόβου του θανάτου.

Ο "λαϊκός άνθρωπος" -αυτό που σήμερα εννοούμε λέγοντας "η κοινωνία"- λέει "έτσι είναι" για όλα όσα κακώς κείμενα προανέφερα. Αυτό δεν σημαίνει, άραγε, ότι ο φόβος του θανάτου έχει επικυριαρχήσει πάνω του, ενώ ο θάνατος έχει καταλάβει τη θέση των κακώς κειμένων τα οποία δεν διορθώνονται με τίποτα; Σαν το θάνατο βλέπει όλα όσα τον απειλούν και κάνει τα στραβά μάτια, δεν θέλει να τα ξέρει, ενώ ταυτόχρονα τα δέχεται ως αναπόφευκτα.

Ο θάνατος είναι απών και μακριά από τον λαϊκό άνθρωπο σήμερα, όπως έχει διαμορφωθεί, που θέλει να είναι ωραίος μέχρι τέλους χωρίς να ορίζει αυτό το τέλος, χωρίς να είναι ορατό από αυτόν οποιοδήποτε τέλος, χωρίς να δέχεται ότι τέλος υπάρχει για όλους -και γι αυτόν. Αντίθετα από τη Λωξάντρα και τη λαϊκή φιλοσοφία της, ο φόβος του θανάτου έχει επισκιάσει τα πάντα στο νου του σημερινού λαϊκού ανθρώπου, ίσως για τούτο να μεταφέρει την έννοια του αναπόφευκτου σε άλλα, πιο ανεκτά και απόμακρα προσωρινώς πράγματα και καταστάσεις.

Αυτό το φόβο εκμεταλλεύονται οι επιτήδειοι και απομυζούν οικονομικά -και διαλύοντας ηθικά- το λαϊκό άνθρωπο, συντάσσοντας δήθεν το λαϊκισμό τους στις επιθυμίες του για όλα όσα υπόσχεται η πολυδιαφημισμένη κοινωνία της ευδαιμονίας. Μιας ευδαιμονίας πλαστής, μια και στηρίζεται στην αδιαφορία και την ηθελημένη άγνοια για όλα. Και για το θάνατο -κυρίως.

Αν αναφερθώ στο ρόλο που έχει παίξει η ανήθικη διαφήμιση θα πάει μακριά η βαλίτσα. Ανήθικη είναι η διαφήμιση η οποία παραπληροφορεί και διαστρεβλώνει, φυσικά, και μη τρέχει αλλού το μυαλό, ε.